W związku z nieścisłymi informacjami zawartymi w artykule prasowym pt. „Warto odwoływać się od decyzji administracyjnych” w numerze 26 Pułtuskiej Gazety Powiatowej, kilka podstawowych i obowiązujących zasad gospodarki odpadami komunalnymi wymaga wyjaśnienia. O ustaleniu podwyższonej opłaty decyduje stan faktyczny wykonywania lub nie wykonywania obowiązku selektywnego zbierania odpadów komunalnych przez właścicieli nieruchomości. Informacje prasowe całkowicie pomijają wyjaśnienie, jak był realizowany obowiązek selektywnego gromadzenia odpadów przez właścicieli. Treść artykułu może tworzyć fałszywy przekaz, iż odwołania zastąpią solidne wykonywanie obowiązku.
Postępowania dotyczące ustalenia dla właściciela nieruchomości podwyższonej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za miesiąc, w którym nie dopełniono obowiązku selektywnego zbierania odpadów komunalnych, prowadzone są na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.). Przepisy postępowania administracyjnego mają zastosowanie jedynie w zakresie, w jakim ordynacja podatkowa do nich odsyła. Akta postępowań zakończonych decyzjami określającymi właścicielom nieruchomości wysokości podwyższonych opłat są objęte tajemnicą skarbową na podstawie art. 293 Ordynacji podatkowej. Dokumentacja taka nie może być udostępniona podmiotowi, który nie był stroną postępowania. Z przeprowadzonych postępowań możliwe jest przekazanie informacji ogólnych.
Uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta. W gminie Pułtusk wysokość opłaty podwyższonej wynosi dwukrotność stawki opłaty i jest to minimalna wielokrotność, którą określa ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
Gmina Pułtusk, sukcesywnie od stycznia 2020 r., a w zakresie zmian prawa lokalnego już od września 2019 r. tworzyła warunki do prawidłowego wykonywania obowiązku selektywnego gromadzenia odpadów przez właścicieli nieruchomości. Do przeprowadzonych przez Samorząd Pułtuska działań należały zakup pojemników w kolorystyce i ilości niezbędnej do użytkowania przez mieszkańców, usprawnienie funkcjonowania gminnego Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów (PSZOK) w Płocochowie, zamówienia usług odbioru poszczególnych rodzajów odpadów na rok 2020 i kolejne lata oraz popularyzowanie ochrony środowiska w zakresie gospodarki odpadami. Ilościowo skalę wyposażenia nieruchomości w nowe pojemniki można określić tak, iż dotyczyła w 100 % nieruchomości zamieszkałych w zakresie pojemników brązowych i prawie 100 % pojemników innych kolorów (gdyż worki nie są stosowane) w zamieszkałych nieruchomościach wielolokalowych. Równocześnie także i mieszkańcy naszej gminy podjęli przygotowania do wykonywania od 2020 r. nowego obowiązku selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Przygotowania właścicieli nieruchomości polegały na modernizacji miejsc gromadzenia odpadów (altan śmietnikowych) do większej liczby pojemników a także na przygotowaniu domowych urządzeń do odrębnego zbierania surowców wtórnych oraz pozostałych odpadów.
Według przepisów i wymagań ochrony środowiska prawidłowym jest gromadzenie selektywne w pięciu frakcjach przygotowanych do odbioru w gminnym systemie- surowców wtórnych plastiku i metali w pojemnikach (lub workach) żółtych, szkła w zielonych, papieru i tektury w niebieskich, bioodpadów w pojemnikach brązowych oraz odpadów resztkowych zmieszanych nie zawierających surowców wtórnych i bioodpadów w pojemnikach (lub workach) czarnych.
Aby uzyskać jak najlepsze efekty realizacji obowiązku selektywnego zbierania odpadów komunalnych przez właścicieli nieruchomości z początkiem roku 2020 r. podjęto z firmą odbierającą odpady – Pułtuskim Przedsiębiorstwem Usług Komunalnych Sp. z o.o. wspólne przeglądy altan śmietnikowych, ocenę ich wielkości, dostosowanie liczby pojemników, a także komisyjne oceny selektywnego gromadzenia odpadów przed odbiorami przez śmieciarki z udziałem pracowników przedsiębiorstwa i Urzędu Miejskiego w Pułtusku. Właściciele nieruchomości wielolokalowych, pomimo zawiadomień o terminach komisyjnych odbiorów odpadów, nie delegowali swoich przedstawicieli albo uczestniczyli sporadycznie w ocenie selektywnego gromadzenia odpadów. Przeglądy odbiorów odpadów odbywały się regularnie na nieruchomościach wielolokalowych w lipcu i sierpniu 2020 r. W tym czasie prawidłowo obowiązek selektywnego zbierania odpadów komunalnych wykonywało kilka (co najwyżej pięć) nieruchomości wielolokalowych.
Wrześniowe przeglądy odbiorów i zawiadomienia podmiotu odbierającego odpady były podstawą przeprowadzonych kilkudziesięciu postępowań zakończonych decyzjami o podwyższeniu opłaty właścicielom nieruchomości wielolokalowych. Wielu właścicieli przyjęło wyniki przeprowadzonych postępowań zakończonych decyzjami i oceniając podobnie stan braku segregacji, wniosło podwyższoną opłatę za miesiąc wrzesień 2020 r. Również kilku właścicieli nieruchomości mieszkaniowych domów jednorodzinnych, nie mogąc w wyjątkowych przypadkach sprostać obowiązkowi selektywnego gromadzenia odpadów, złożyło oświadczenia i zwróciło się o wydanie decyzji o podwyższeniu opłaty. Po przeprowadzonym postępowaniu taką decyzję otrzymało i wniosło podwyższoną opłatę.
Z orzeczeń Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ciechanowie wydanych do odwołań wniesionych przez kilku właścicieli nieruchomości wielolokalowych od decyzji o podwyższonej opłacie wynika, iż dla jej ustalenia nie jest wystarczającym stwierdzenie braku selektywnego gromadzenia odpadów w kilku odbiorach lecz wymagana jest ocena selektywnego zbierania przed każdym odbiorem. Uzyskane orzeczenia dają wskazania praktycznego stosowania znowelizowanych przepisów prawnych. Do takich wskazań należy między innymi wymóg aby kwalifikacja selektywnego gromadzenia odpadów była dokumentowana przed każdym odbiorem, jak również oczekiwanie potwierdzenia stanu rzeczy na nośnikach wizyjnych. Treści rozstrzygnięć organu odwoławczego nie można było przewidzieć przed rozpatrzeniem odwołań ani we wrześniu 2020 r. w toku prowadzenia postępowań. Praktyka stosowania znowelizowanych w tym zakresie przepisów oraz orzecznictwo dopiero kształtuje się.
Podsumowując odniesienie do artykułu prasowego należy jednoznacznie stwierdzić, że realizacja obowiązków selektywnego zbierania odpadów komunalnych przez właścicieli nieruchomości jest wymagana obowiązującymi przepisami i możliwa do wykonania. W związku z tym obowiązek selektywnego zbierania odpadów komunalnych przez właścicieli nieruchomości będzie nadal wymagany i sprawdzany. W przypadku niedopełnienia przez właściciela nieruchomości obowiązku selektywnego zbierania odpadów bez wyjątków prowadzone będą postępowania na podstawie art. 6ka ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w sprawie określenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za miesiąc lub miesiące (w przypadku nieruchomości rekreacyjnych za rok), w których nie dopełniono obowiązku. Wskazania orzeczeń Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ciechanowie i innych, które wraz z wdrożeniem przepisów ukazują się coraz liczniej będą uwzględnione w rozstrzygnięciach postępowań.
Burmistrz Miasta Pułtusk
Wojciech Gregorczyk