Henryk Bohdan Samsonowicz urodził się 23 stycznia 1930 roku w Warszawie, zmarł 28 maja 2021 roku również w Warszawie. Był wybitnym historykiem, mediewistą (badaczem średniowiecza), nauczycielem akademickim, profesorem nauk humanistycznych. W 1950 roku ukończył studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego. W 1954 roku uzyskał stopień doktora nauk historycznych, a w 1960 roku obronił habilitację. Profesorem nadzwyczajnym został w 1971 roku, a 9 lat później – profesorem zwyczajnym nauk humanistycznych. W okresie pierwszej „Solidarności” 1980-1982 był rektorem Uniwersytetu Warszawskiego, a w latach transformacji ustrojowej 1989-1991 ministrem edukacji narodowej w rządzie Tadeusza Mazowieckiego.
Od roku 1978 do 1982 pełnił funkcję prezesa Polskiego Towarzystwa Historycznego. W 1982 roku został członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, a w 1994 roku – członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, natomiast w latach 1999–2006 przewodniczył Wydziałowi I Nauk Społecznych Polskiej Akademii Nauk. W 2002 roku został członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk i na stałe wykładowcą Akademii Humanistycznej w Pułtusku, jak też członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, Academia Europaea i innych ważnych instytucji naukowych. Wchodził m.in. w skład jury Nagrody Naukowej KLIO (w mitologii greckiej – muza historii). Zasiadał również w Komitecie Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk. Uhonorowany tytułami doktora honoris causa wielu renomowanych uniwersytetów polskich i zagranicznych.
Opublikował około 800 prac naukowych, przede wszystkim z zakresu historii Polski okresu średniowiecza, w tym 20 książek i podręczników uniwersyteckich. W roku 1975 profesor Samsonowicz był organizatorem pierwszej olimpiady historycznej.
Podczas wydarzeń sierpniowych w 1980 roku Profesor przyłączył się do skierowanego do władz komunistycznych apelu 64 naukowców, literatów i publicystów o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami. Od tego roku działał również w Niezależnym Samorządnym Związku Zawodowym „Solidarność”. W 1988 roku został członkiem Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie i objął w nim funkcję przewodniczącego Komisji Nauki i Oświaty. W 1989 brał udział w obradach plenarnych Okrągłego Stołu.
20 września 2008 roku nadano profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi tytuł Honorowego Obywatela Miasta Pułtuska. Wówczas to pułtuski Komitet ds. honorowego wyróżniania i odznaczania podjął decyzję o wystąpieniu do Rady Miejskiej w Pułtusku o nadanie Profesorowi tego zaszczytnego tytułu. W uzasadnieniu wniosku argumentowano, że profesor Samsonowicz należy do grona polskich historyków, których zasług i pozycji w świecie naukowym nie trzeba szczególnie uzasadniać, i którzy znani są szerokim kręgom społeczeństwa i to nie tylko żywo interesującym się historią. W bogatej karierze akademickiej przewijają się liczne związki Profesora z Pułtuskiem. Nawet bardzo osobiste i rodzinne. Przez wiele lat związany był z Wydziałem Historycznym Wyższej Szkoły Humanistycznej, a następnie jeszcze ściślej z Akademią Humanistyczną im. Aleksandra Gieysztora, w której nie tylko prowadził zajęcia, ale aktywnie uczestniczył w życiu naukowym, zwłaszcza w badaniach nad dziejami Mazowsza. Recenzował m.in. pierwszy broniony w Akademii Humanistycznej doktorat. Dorobek Uczonego to pozycje naukowe, które na stałe weszły do kanonu historiografii polskiej. W tym imponującym i trudnym do ogarnięcia nawet przez zawodowych bibliologów dorobku bez trudu znaleźć można prace związane z Pułtuskiem. Wymienić należy choćby tom studiów z okazji 600-lecia samorządu pułtuskiego, redakcję tomów wydawnictwa seryjnego „Pułtusk. Studia i materiały z dziejów miasta i regionu”. Inicjował też, uczestniczył z referatami, a później redagował tomy pokonferencyjne pułtuskich konferencji poświęconych dziejom Mazowsza. Za jego pułtuskie opus magnum uznać należy niewątpliwie I tom „Dziejów Pułtuska” napisany pod redakcją profesora Henryka Samsonowicza i doktora hab. Radosława Lolo, (nagrodzony w 2017 roku w plebiscycie „Liber Masoviae” na najlepszą książkę na Północnym Mazowszu). We wrześniu 1989 r., gdy profesor Samsonowicz objął funkcję Ministra Edukacji Narodowej, podjął wiele istotnych dla polskiej oświaty decyzji i zyskał powszechny szacunek środowiska nauczycielskiego. Z tym większym więc uznaniem spostrzeżono, że znalazł wówczas czas dla Pułtuska i jego spraw. W 1990 roku jako minister przyjechał do Pułtuska i podjął decyzję o finansowym wsparciu budowy nowego gmachu Publicznej Szkoły Podstawowej Nr 4. Decyzja ta pozwoliła zakończyć inwestycję, która znacząco poprawiła bazę oświatową miasta. Związki profesora Samsonowicza z Pułtuskiem mają charakter wieloraki i bardzo trwały. Za podjęciem uchwały o nadaniu profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi tytułu Honorowego Obywatela Miasta Pułtusk głosowało 18 radnych (jednogłośnie). Uchwała Nr XXIV/275/2008 została podjęta, a Przewodniczący Rady Miejskiej Ireneusz Purgacz i Burmistrz Miasta Wojciech Dębski wręczyli uroczyście nowemu Honorowemu Obywatelowi Pułtuska akt nadania tytułu.
Profesorze, na zawsze pozostaniesz w naszych sercach.
Samorząd Gminy Pułtusk i mieszkańcy Pułtuska