Ideą powołania w Polsce w połowie lat 90 ubiegłego wieku Towarzystw Budownictwa Społecznego była budowa mieszkań na wynajem o umiarkowanych czynszach, dla osób o średnich dochodach. Kierowany tą zasadą samorząd naszej Gminy utworzył pułtuski TBS, funkcjonujący obecnie w formie spółki prawa handlowego.
Od wielu lat sytuacja mieszkaniowa w naszym mieście jest trudna. Lista osób oczekujących na mieszkania komunalne jest bardzo długa. Dlatego, każda inwestycja w tym zakresie rozbudza na nowo nadzieje na otrzymanie własnego mieszkania. Podobnie było w przypadku ostatniej inwestycji TBS – 48 lokali mieszkalnych w budynku przy ul. Jana Pawła II. Zgodnie z obowiązującym prawem, osoby ubiegające się o wynajem mieszkania muszą spełniać określone minimum dochodowe, tj. 1320 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym oraz 1870 zł w gospodarstwie jednoosobowym. Jest to warunek konieczny, ale nie jedyny. Zgodnie z zasadami zawartymi w akcie założycielskim TBS, pierwszeństwo w przydziale mieszkania powinno przysługiwać osobom, które znajdują się w trudnej sytuacji życiowej, w tym lokalowej, mieszkają na terenie naszej gminy i zwolnią swoje dotychczasowe mieszkanie, nie posiadają innych mieszkań lub nieruchomości.
Niestety, zasady te, oprócz jedynego kryterium – dochodowego, nie zostały przez Zarząd TBS uwzględnione, ominięto je i przydzielono mieszkania w nowym budynku z ich jawnym naruszeniem (jak wiadomo, dla osób posiadających wysokie dochody na jedną osobę w rodzinie, dostępne są inne formy budownictwa oferowane przez deweloperów, kredyty mieszkaniowe lub hipoteczne). Zastosowanie tego kryterium wykluczyło z możliwości przyznania lokalu osobom o niższych dochodach, dla których tak naprawdę TBS powołano. W wyniku przeprowadzonych czynności wyjaśniających i w oparciu o informacje Komisji z dnia 26.03.2020r., ustaliłem następujące nieprawidłowości przy przydziale mieszkań w budynku przy ul. Jana Pawła II:
- Podpisanie przez Zarząd TBS umów z najemcami przy pominięciu pełnej procedury opiniowania przydziału lokali przez Komisję Mieszkaniową działającą przy TBS. Komisja powoływana jest przez burmistrza i składa się z przedstawicieli Rady Miejskiej – 3 radnych z każdego Klubu, przedstawiciela Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, przedstawiciela Urzędu Miejskiego oraz przedstawiciela TBS. Szerokie spektrum przedstawicieli różnych instytucji miało być gwarantem zachowania wszystkich kryteriów i obiektywnej oceny zasadności dokonanych przydziałów. Były Prezes Zarządu TBS – Paweł Krężołek nie przedstawiał Komisji protokołów z ich posiedzenia, nie przeprowadzał glosowań nad przydziałem poszczególnych lokali, nie poinformował osób, które nie otrzymały przydziału o tym fakcie i przysługującym im prawie do złożenia odwołania. Ponadto, nie mając ostatecznej opinii Komisji, podpisał pod koniec stycznia umowy o przydziale lokali, uniemożliwiając tym samym Komisji dokonanie jakichkolwiek zmian, co postawiło ja przed faktem dokonanym. Obecnie trwają czynności administracyjne prowadzone przez TBS w celu wyjaśnienia, czy wszystkie lokale zostały zasiedlone, zgodnie z zawartymi umowami i przez uprawnione osoby.
- Uwzględnienie na liście osób, które złożyły wnioski w ostatnim kwartale 2019 roku i w styczniu 2020 roku – 8 przypadków.
Pomimo zakończenia terminu przyjmowania wniosków, na liście oczekujących pojawiały się nowe osoby, co powodowało zmiany w kolejności i przesunięcia. - Akceptowanie oczywistych różnic pomiędzy liczbą osób, które widniały w złożonym wniosku o przydział lokalu a liczbą osób, które zostały uwzględnione w umowie – 9 przypadków.
W niektórych sytuacjach taka dowolność w liczbie wskazanych osób mogła służyć, np. do ustalenia wyższego dochodu na 1 osobę w rodzinie i dzięki temu wnioskodawcy zostali umieszczeni na wyższej pozycji na liście. - Przyznanie lokalu o powierzchni nieadekwatnie wysokiej do liczby osób wskazanych we wniosku – 12 przypadków.
W wybudowanym nowym budynku TBS jest 48 lokali – po 16 jedno, dwu i trzy pokojowych. Zostało przyznanych: 3 lokale trzypokojowe dla osób z gospodarstwem jednoosobowym, 8 lokali dwupokojowych dla osób z gospodarstwem jednoosobowym oraz jeden lokal trzypokojowy dla osoby z gospodarstwem dwuosobowym. Przydzielanie nieadekwatnie dużych powierzchni w porównaniu do faktycznych potrzeb życiowych (wbrew zasadom TBS), skutkuje poczuciem krzywdy, niesprawiedliwości społecznej. - Zamiana lokali pomiędzy najemcami – 4 przypadki.
W dwóch przypadkach zamiana została dokonana przed podpisaniem umowy najmu, a w dwóch po jej podpisaniu. O tych zamianach nie była poinformowana Komisja, więc nie miała możliwości wyrażenia żadnej opinii w tej sprawie. Nieznane powody wyrażenia zgody na powyższe zamiany, budzą kontrowersje i wątpliwości co do ich zasadności. - Przydział lokalu rodzinie przebywającej za granicą.
W tym przypadku wszystkie formalności zostały załatwione zdalnie, TBS nie posiada informacji, czy mieszkanie zostało już zasiedlone. - Przydział lokalu osobie posiadającej prawo do innego lokalu.
Osoba, której przyznano lokal posiada prawo do lokalu w budynku jednorodzinnym, potwierdzony wpisem w księdze wieczystej oraz opłaca podatek za ten lokal. Podjęte zostały przez TBS czynności związane z wypowiedzeniem zawartej umowy. - Przydział lokali osobom zamieszkującym już w zasobach TBS – 2 przypadki.
W jednym przypadku osoba, która uzyskała przydział zrzekła się prawa do zajmowanego mieszkania, ale w drugim przypadku została zawarta przez Zarząd umowa z członkiem rodziny na dotychczasowy lokal, pomimo braku wniosku z jego strony oraz niespełnienia kryterium dochodowego. Również w tym przypadku Komisja nie opiniowała przydziału.
Jak wynika z przedstawionego materiału, zakres ujawnionych nieprawidłowości w przydziale lokali mieszkalnych w TBS jest bardzo duży, wielowątkowy, tj.: nieprzestrzeganie procedur i zasad przydziału lokali, wynikających wprost z aktu założycielskiego TBS-u, pomijanie i lekceważenie opinii Komisji, uzasadnione obawy, że przyznane mieszkania mogą być podnajmowane. Uznaniowość i dowolność w podejmowaniu decyzji przez Zarząd w tym zakresie, stanowi całkowite zaprzeczenie idei TBS, co skłoniło mnie do podjęcia decyzji o wystąpieniu do Rady Nadzorczej TBS z wnioskiem o odwołanie Prezesa Zarządu – Pawła Krężołka, które nastąpiło z dniem 29 lutego br. Na początku marca działacze Pułtuskiego Forum Samorządowego, którzy rekomendowali osobę dotychczasowego Prezesa na to stanowisko, oświadczyli, że wycofują swoje poparcie dla mojej osoby, pełniącej funkcję Burmistrza Miasta Pułtusk. Pragnę zaznaczyć, że przyjąłem to oświadczenie z ulgą, gdyż popieranie mnie przez osoby, które dopuściły się takich naruszeń i nieprawidłowości przy przydziale lokali mieszkalnych, jest dla mnie nie do przyjęcia. Na zakończenie przytoczę jeszcze jeden przykład przydziału lokalu mieszkalnego, w którym jak w soczewce skupiają się wszystkie nieprawidłowości. Otóż jedną z osób, która otrzymała 2 pokojowe mieszkanie, jest młoda, samotna osoba, która nie była dotychczas związana z naszym miastem. Pracę w Pułtusku rozpoczęła we wrześniu ubiegłego roku w jednym z niepublicznych przedszkoli i złożyła wniosek do TBS-u o przydział mieszkania dopiero w dniu 11 grudnia 2019 r., a w dniu 16 stycznia 2020 r. znalazła się na już liście.
Jeżeli lokale mieszkalne w budowanych przez TBS budynkach miałyby być nadal przydzielane w taki sposób, to problem braku mieszkań dla mieszkańców naszej Gminy pozostanie jeszcze długo nie rozwiązany. Za doprowadzenie do przedstawionego stanu, jak również za brak nadzoru ze strony zastępcy burmistrza, odpowiedzialność ponosi PFS. Były Prezes TBS poniósł już konsekwencje swojego postępowania, dalsze wnioski pozostawiam do oceny Państwa, Mieszkańców i Wyborców.
Wojciech Gregorczyk
Burmistrz Miasta Pułtusk